Monografia Chorzów Tom 2: Od wioski do założenia miasta

  Chorzów Tom 2: Od wioski do założenia miasta

  Autor: red. J. Drabina

  Wydawnictow: Muzeum w Chorzowie

  Rok wydania: 2018

  Liczba stron: 380

  Cena: 40 zł

Drugi tom monografii ukazał się w roku 150-lecia otrzymania otrzymania przez Królewską Hutę praw miejskich. Powstał pod kierunkiem prof. Jana Drabiny. Książkę współtworzyli poza wymienionym redaktorem naukowym: dr Jacek Pierzak, prof. Jerzy Rajman, dr Zdzisław Jedynak i mgr Przemysław Nadolski. Autorzy omawiają dzieje Chorzowa od czasów najdawniejszych do otrzymania przez Królewską Hutę praw miejskich w 1868 roku.

Spis treści:

Wprowadzenie – Jan Drabina 21

Wykaz skrótów 23

Badania archeologiczne w Chorzowie i rozleglejszej okolicy –Jacek Pierzak 26

Badania archeologiczne w dużej aglomeracji miejskiej 26

Warunki fizjograficzne Chorzowa i najbliższej okolicy 29

Wyniki badań archeologicznych prowadzonych na terenie Chorzowa i na terenach sąsiednich 32

Pradzieje i wczesne średniowiecze Chorzowa na tle terenów sąsiednich 47

Starsza epoka kamienia – paleolit 47

Środkowa epoka kamienia – mezolit 48

Młodsza epoka kamienia – neolit 49

Epoka brązu 50

Epoka żelaza 52

Epoka żelaza – okres halsztacki 52

Epoka żelaza – okres lateński 58

Epoka żelaza – okres rzymski 58

Epoka żelaza – okres wędrówek ludów 59

Epoka żelaza – okres wczesnego średniowiecza 59

Chorzów i parafia chorzowska w średniowieczu – Jerzy Rajman 65

Początki średniowiecznego osadnictwa na terenie Chorzowa 72

Analiza najstarszych dokumentów dotyczących Chorzowa i Białobrzezia. Nadanie Chorzowa klasztorowi bożogrobców w Miechowie 75

Kwestia zniszczenia Chorzowa w XIII w. przez Mongołów 88

Kontrowersje wokół początków i lokalizacji szpitala 89

Parafia 99

Lokacja Chorzowa na prawie niemieckim. Kwestia dokumentu z datą 1362 r. 105

Kategorie ludności wiejskiej 114

Opłaty na rzecz zamku bytomskiego. Pańszczyzna i folwark klasztorny 116

Gospodarka i źródła utrzymania ludności 118

Elementy dawnego krajobrazu 126

Chorzów w czasach habsburskich do połowy XVIII w. 130

Parafia – Jan Drabina 134

Granice parafii 135

Dwa kościoły 138

Z życia religijnego parafian 144

Hospicjum i dwa cmentarze 148

Wioski Chorzów i Dąb – Zdzisław Jedynak 152

Topografia 154

Mieszkańcy 158

Sądy wiejskie 164

Proboszczowie i ich kontakty z poddanymi – Jan Drabina 169

Ks. Piotr Kunowski 170

Ks. Lenart 172

Ks. Walentyn Sandecz 172

Ks. Błażej Bronowski 173

Ks. Marcin Siemieński 178

Ks. Jan Bratkowski 179

Ks. Jan Saczalski 181

Ks. Stanisław Łasicki 182

Ks. Wojciech Kowalski 186

Ks. Karol Czapliński 188

Ks. Józef Wojciech Czapliński 190

Ks. Stanisław Stępkowski 191

Ks. Kajetan Skowroński 194

Ks. Franciszek Ksawery Kluba 195

Ks. Mateusz Kacper Bujdecki 195

Chorzów pod panowaniem pruskim do 1868 r. – Przemysław Nadolski 197

Stosunki polityczne 200

Stosunki ludnościowe i życie społeczne 205

Gospodarka 210

Przed rewolucją przemysłową 210

Górnictwo węgla kamiennego 215

Państwowa kopalnia węgla 217

Huta żelaza 230

Hutnictwo cynku 241

Układ przestrzenny i osadnictwo 246

Chorzów 246

Königshütte (Królewska Huta) 248

Schwientochlowitzer Bergfreiheit (Świętochłowicka Ligota Górnicza) 251

Colonie Charlotte, Charlottenhof (Szarlociniec) 253

Pniaki (Pnioki) świętochłowickie i średniołagiewnickie 256

Ober-Lagiewniker Bergfreiheit (Górnołagiewnicka Ligota Górnicza) 258

Ober-Lagiewniker Colonie (Kolonia Górnołagiewnicka) 260

Colonie Süd Lagiewnik (Kolonia Południowe Łagiewniki) 260

Mittel-Lagiewniker Kolonie (Kolonia Średniołagiewnicka) 261

Wandelberg (Góra Wandla) 262

Mittel-Lagiewniker Pniaki (Średniołagiewnickie Pniaki) 262

Erdmannswille 263

Klimsawiese (Klimzowiec) 265

Wenzlowitz (Węzłowiec) 267

Nomiarki 267

Neu Heiduk (Nowe Hajduki) 268

Kalina 268

Stosunki wyznaniowe 269

Parafia katolicka w Chorzowie (Starym) 270

Parafia katolicka w Królewskiej Hucie 274

Parafia ewangelicka 277

Gmina żydowska 285

Cmentarze 286

Szkolnictwo 287

Stosunki własnościowe i uwłaszczenie chłopów 292

Chorzów (Stary) 292

Hajduki 296

Maciejkowice 299

Infrastruktura 301

Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków 301

Drogi 303

Kolej żelazna 304

Kartografia 312

Literatura i materiały źródłowe 316

Streszczenie 337

Spis rycin 349

Spis fotografii 357

Indeks osobowy 365